آزمون خودآگاهی (SCS)

بر اساس تعریف کتاب فرهنگ جامع روانشناسیروانپزشکی دکتر پورافکاری Selfconsciousness و Selfawareness دو واژه معادل به معنای خودآگاهی می باشند.
خودآگاهی در این کتاب به معنای حالت وقوف و آگاهی به وجود خود، و به مفهوم ارزیابی عینی اما آزاد و پذیرا از ماهیت شخصی واقعی تعریف شده است.

این اشتباه رایجی است که ناشی از ترجمان انگلیسی به فارسی است.

طبق تعریف دکتر جان گاورن (2007)، دکترای روانشناسی اجتماعی از دانشگاه تاوسون، Selfawareness موقتی است که بر حسب زمان و موقعیت های گوناگون تغییر می کند (به طور مثال، اگر شما شخصی را بر روی صحنه برده و با شنوندگان مواجه کنید، آنها Selfaware خواهند شد). Selfconsciousness صفت شخصیتی ثابت تری است بعضی از افراد،صرفنظر از موقعیت بیشتر از دیگران Selfconscious هستند.

از این تعریف بر می آید که Selfawareness در واقع به نوعی خودآگاهی بوده و Selfconsciousness نوعی خود شناسی است.

بر این مبنا آزمون خود شناسی که در سال 1975 توسط فنیگستین، شِیِر و باس ساخته و هنجار شده است ارائه می گردد.

(آزمون خودشناسی در ایران هنجار نشده که توسط اینجانب به عنوان پایان نامه در دست هنجاریابی است)

مقیاس خودآگاهی

مقیاس خودآگاهی (SCS) پرسشنامه خودسنجی می باشد که برای سنجش سه نوع گرایش متمایز خودآگاهی طراحی شده است. اولین گرایش خودآگاهی خصوصی: تمایل به توجه در جنبه های درونی و خصوصی خود است. دومین گرایش خودآگاهی عمومی: تمایل به آگاهی و ارتباط با وجوهی از خود است که دیگران می توانند ادراک کنند. سومین گرایش اضطراب اجتماعی: تمایل در به راحتی مضطرب و ناخوش شدن در موقعیت های اجتماعی است. پرسش هایی که در اینجا وجود دارد متعلق به مقیاس خودآگاهی است.

برای گرفتن آزمون خودآگاهی، هر پرسش را به دقت بخوانید و سپس بهترین وضعیتی را که شما را توصیف می کند نشان دهید. از مقیاس پاسخ 0 تا 4 برای پاسخگویی استفاده کنید. پس از پاسخ به هر پرسش؛ چنانکه امکان دارد صادقانه و صحیح پاسخ دهید، به اطلاعات در زمینه نمره دهی در پایان متن مراجعه کنید.

مقیاس پاسخ دهی: برای هر پرسش، لطفا عددی از 0 تا 4 را انتخاب کنید که بهترین معرف ویژگی های شما باشد. انتخاب ها عبارتند از:

0= نبود ویژگی به میزان زیاد (اصلا شبیه من نیست)

1= نبود ویژگی (کمی بر خلاف من است)

2= نه ویژگی وجود دارد و نه وجود ندارد

3= وجود ویژگی (کمی شبیه من است)

4= وجود ویژگی به میزان زیاد (بسیار شبیه من است)

1.         همیشه سعی می کنم خود را بسنجم.

2.         علاقمندم به سبک خود کارهایم را انجام دهم.

3.         بطور کلی، زیاد از خودم آگاه نیستم.

4.         وقت می برد تا بر کمرویی ام در موقعیت های جدید غلبه کنم.

5.         بازتاب زیادی درباره خود ارائه می دهم.

6.         علاقمند به راهی که خود ایجاد کرده ام هستم.

7.         اغلب خود موضوع خیالپردازی هایم هستم.

8.         زمانی که کسی مرا نگاه می کند به زحمت می توانم کار کنم.

9.         هرگز خود را موشکافی نمی کنم.

10.      به راحتی و سریع دست پاچه می شوم.

11.      در ظاهر کمرو هستم.

12.      به نظرم صحبت با غریبه ها سخت نیست.

13.      به طور کلی متوجه احساسات درونیم هستم.

14.      معمولا درباره ایجاد یک برداشت خوب نگران هستم.

15.      دائما انگیزه هایم را بررسی می کنم.

16.      یکی از آخرین چیزهایی که قبل از ترک خانه انجام می دهم نگاه کردن در آیینه است.

17.      بعضی اوقات احساس می کنم از بیرون [از خود] مواظب خود هستم.

18.      زمانی که در مقابل یک گروه صحبت می کنم مضطرب می شوم.

19.      علاقمندم بدانم دیگران درباره من چه فکر می کنند.

20.      آماده برای تغییر خلق خود هستم.

21.      معمولا به ظاهر خود آگاه هستم.

22.      وقتی روی مسئله ای کار می کنم، نسبت به مسیری که ذهنم می پیماید آگاهم.

23.      گروه های بزرگ مرا عصبی می سازند.

نمره دهی مقیاس خودآگاهی

برخی از پرسش های مقیاس خودآگاهی نمره دهی معکوس دارند؛ یعنی برای این پرسش ها پایین ترین درجه بندی سطح بالاتری از خودآگاهی را نشان می دهد (برای ”نبود ویژگی“ انتهای مقیاس). بنابراین، وقتی به این پرسش ها نمره می دهید، باید پاسخ هایتان به آنها را  دوباره کدگذاری کنید به طوریکه 0=4، 1=3، 3=1 و 4=0 شود. پاسخ به 2 شبیه هم است. پرسش هایی که شامل بازکددهی می شوند با ستاره (^*) مشخص شده اند.

§        خودآگاهی خصوصی. برای محاسبه نمره خودآگاهی خصوصی، پاسخ هایتان به سوالات ذیل را جمع بزنید (به کددهی معکوس در پرسش های خاص دقت کنید): 1، 3^*، 5، 7، 9^*، 13، 15، 17، 20 و 22.

§        خودآگاهی عمومی. برای محاسبه نمره خودآگاهی عمومی، پاسخ هایتان به سوالات ذیل را جمع بزنید: 2، 6، 11، 14، 16، 19 و 21.

§        اضطراب اجتماعی. برای محاسبه نمره اضطراب اجتماعی، پاسخ هایتان به سوالات زیر را جمع بزنید: 4، 8، 10، 12^*، 18 و 23.

برای آنکه اطلاعاتی در زمینه چگونگی تفسیر نمرات مقیاس خودآگاهی تان بدهیم، یافته های فنیگستین، شِیِر و باس نشان داد، وقتی آنها در سال 1975 مقیاس خودآگاهی را ساختند، میانگین نمرات دانشجویان دانشگاه در مقیاس خودآگاهی خصوصی تقریبا 26؛ برای مقیاس خودآگاهی عمومی تقریبا 19 و برای مقیاس اضطراب اجتماعی تقریبا 13 بود. در صورت بالاتر بودن نمره تان از یکی از این مقادیر، احتمالا میزان بیشتری از آن نوع خودآگاهی را دارا می باشید. در صورت پایین تر بودن نمره تان از یکی از این مقادیر، احتمالا میزان کمتری از آن نوع خودآگاهی را دارا می باشید.

باید به خاطر داشته باشید که، هرچند این آزمون برای مطالعه سطوح خودآگاهی افراد ایجاد نشده است، اما برای اندازه گیری این سطوح برای گروه های گوناگون مردم طراحی شده است. نتایج و نمرات فردی خاص در این مقیاس ها، کاملا دور از شاخص های سطوح خودآگاهی حقیقی آن فرد است.  مقیاس خودآگاهی در اینجا برای آنکه به شما نشان دهد چگونه این ساختار معمولا توسط محققین اندازه گیری می شوند آورده شده است و مقیاس معتبری برای شخصیت خودتان فراهم نمی کند.